Νέος εξειδικευμένος εξοπλισμός, το αμφίβιο μηχάνημα Truxor, που αγοράστηκε με τη συμβολή του προγράμματος Poliprespa, θα συμβάλει στην επέκταση της διαχείρισης του συνόλου του καλαμιώνα αντιμετωπίζοντας σημαντικά ζητήματα, που προέκυψαν στην πάροδο του χρόνου και που απαιτούν εξειδικευμένη αντιμετώπιση, όπως η αναγκαιότητα αύξησης των ελευθέρων από βλάστηση επιφανειών νερού και η διαχείριση σε μεγαλύτερα βάθη της λίμνης.
Το 2020 ήταν η τρίτη χρονιά, που εφαρμόστηκαν δράσεις διαχείρισης υγροτόπου σε μεγάλη κλίμακα και σε βαθύτερα σημεία της παραλίμνιας ζώνης και της λίμνης. Συνολικά το 2020 ήταν μία πολύ ξηρή χρονιά με τη στάθμη της λίμνης να κυμαίνεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην δημιουργηθούν πολλά υγρά λιβάδια, απαραίτητοι τόποι για την αναπαραγωγή των ψαριών και τη διατροφή των πουλιών, ενώ παράλληλα ο καιρός ευνόησε την εκδήλωση σποραδικων και μικρης εκτασης πυργαγιων πυρκαγιών στον υγρότοπο το καλοκαίρι. Το θετικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι η δημιουργία των αντιπυρικών ζωνών από την προηγούμενη χρονιά με τη χρήση του εξειδικευμένου εξοπλισμού, όπως το αμφίβιο μηχάνημα Truxor, λειτούργησαν αποτελεσματικά για την αποτροπή των πυρκαγιών. Μία πολύ ενδιαφέρουσα παρατήρηση, σχετική με τις αντιπυρικές ζώνες, είναι ότι παράλληλα λειτούργησαν ως τόποι διατροφής των πουλιών, αφού καθώς δημιουργούνται κάθετα στον καλαμιώνα σε βαθύτερα σημεία, μεγάλο μέρος τους κατακλύστηκε με νερό.
Από τα μέσα του καλοκαιριού και σε τακτά χρονικά διαστήματα μέχρι τις αρχές του χειμώνα εφαρμόστηκαν οι δράσεις διαχείρισης στον υγρότοπο υπό την επίβλεψη του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Πρεσπών, την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών και τη συμμετοχή των κτηνοτρόφων. Συνολικά οι δράσεις κάλυψαν μία έκταση 622 στρεμμάτων με το κομμένο χόρτο/καλάμι να μοιράζεται σε 30 τοπικούς κτηνοτρόφους, που εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Ένα άλλο πολύ θετικό σημείο είναι ότι χρόνο με το χρόνο παρατηρείται όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον από την πλευρά των κτηνοτρόφων, ώστε φέτος να καταγράφεται η μεγαλύτερη συμμετοχή των κτηνοτρόφων στη διαχείριση, οι οποίοι και έκοψαν με δικά τους μέσα το 50% της προβλεπόμενης κοπής των παραλίμνιων περιοχών και συμμετείχαν κατά 60% στις εργασίες συλλογής της βιομάζας.
Τα τελευταία χρόνια οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με την αύξηση της θερμοκρασίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρασίας, αλλά και οι πολύ έντονες βροχοπτώσεις, έχουν πλέον άμεσο αντίκτυπο στον υγρότοπο και στις οικοσυστημικές του λειτουργίες, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο σημαντική την ανάγκη παρακολούθησης και διαχείρισης.
Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη το ερευνητικό πρόγραμμα για την αξιοποίηση της βιομάζας ως εδαφοβελτιωτικό στην καλλιέργειας φασολιού με τη συνεργασία τριών παραγωγών. Το πιλοτικό πρόγραμμα έχει ήδη υλοποιηθεί για 2 συνεχόμενες καλλιεργητικές περιόδους με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που έχει αναλάβει την έρευνα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι δράσεις διαχείρισης του καλαμιώνα εφαρμόστηκαν, σε πειραματικό στάδιο, πρώτη φορά στη Μικρή Πρέσπα το 1999. Στη συνέχεια την περίοδο 2002 – 2007 εφαρμόστηκε διαχείριση σε ευρεία κλίμακα (πρόγραμμα LIFE 02 NAT GR 8494) με πολύ θετικά αποτελέσματα για τους δείκτες βιοποικιλότητας αλλά και τις ανθρώπινες δραστηριότητες που εφαρμόζονται στον υγρότοπο, όπως η αλιεία και η κτηνοτροφία.
Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, το 2007 η διαχείριση συνεχίστηκε μέσω ενός πολύ-συμμετοχικού συστήματος λήψης αποφάσεων, της Επιτροπής Διαχείρισης Υγροτόπου.
