ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ
Στο μεγαλύτερο μέρος του μονοπατιού από τη Μικρολίμνη ως τις Κρανιές περπατάμε πλάι στη Μικρή Πρέσπα. Αρχικά το μονοπάτι διέρχεται κατά μήκος της δυτικής πλευράς του λόφου Πυροβολείο, κατόπιν κατηφορίζει στα λιβάδια της Λάτσιστας και ακολουθεί τον παλιό μουλαρόδρομο που κατευθύνεται νότια προς το νότιο άκρο της λίμνης και τα σύνορα με την Αλβανία. Το ερειπωμένο χωριό Κρανιές είναι το απώτερο σημείο του μονοπατιού. Το μονοπάτι επιστρέφει στη Λάτσιστα και ανηφορίζει προς το διάσελο ανάμεσα στο Πυροβολείο και τα Φρούρια, έπειτα κατηφορίζει ως το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής και καταλήγει μέσω της ασφάλτου πίσω στη Μικρολίμνη.
Ολόκληρη η διαδρομή ακολουθεί την παλιά μουλαρόστρατα που ένωνε τη Φλώρινα και τα χωριά της νότιας Πρέσπας με την περιοχή της Κορυτσάς. Ακολουθώντας τις όχθες της Μικρής Πρέσπας, καταλήγει στο ερειπωμένο από τον Εμφύλιο χωριό Κρανιές.
Περνώντας ανάμεσα από οστριές και αραιά κέδρα (αρκεύθους), το μονοπάτι οδηγεί στο λιβάδι της Λάτσιστας, κρυμμένο στον μυχό ενός κολπίσκου με πυκνό καλαμιώνα. Λίγα μέτρα περπάτημα στο λιβάδι και το μονοπάτι τρυπώνει ξανά στο δάσος μέχρι που κάποιοι πετρότοιχοι φανερώνουν την παρουσία οικισμού. Τελείως απομονωνομένο πλέον, το εγκαταλειμμένο χωριό Κρανιές δίνει την αίσθηση ότι η άγρια ζωή επικρατεί εκεί.
Επιστρέφοντας στη Λάτσιστα, η διαδρομή αφήνει την όχθη της λίμνης και ακολουθεί το μονοπάτι που σκαρφαλώνει προς το διάσελο της Γουμένισσας, περνώντας κάτω από τις βελανιδιές που σχηματίζουν στοά με τα κλαδιά τους, για να κατηφορίσει ξανά ως το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, λίγο έξω από τη Μικρολίμνη.
«Λεωφόροι» άλλων εποχών, οι μουλαρόστρατες ήταν κάποτε οι βασικές οδικές αρτηρίες που συνέδεαν τα χωριά με τα εμπορικά κέντρα. Μουλάρια, άλογα, γαΐδουράκια, μεμονωμένα ή σε καραβάνια, τις διέσχιζαν για αιώνες πολλούς, για να μεταφέρουν τα απαραίτητα αγαθά. Μεγαλύτερες από τα απλά μονοπάτια, οι διαστάσεις τους είναι τέτοιες που να επιτρέπουν τη διασταύρωση φορτωμένων ζώων. Στα δυσκολότερα σημεία είναι ακόμα και σήμερα ορατές οι ξερολιθιές που στήριζαν το δρόμο.
ΣΗΜΕΙΟ ΕΝΑΡΞΗΣ
Η κεντρική πλατεία, στην αποβάθρα της Μικρολίμνης.